حقیقت توبه چیست؟

توبه اى که در قرآن، روایات و فتاواى فقیهان احکام زیادى بر آن بار شده به چه معنى است؟ پرواضح است که این بحث آثار مهمى دارد; زیرا حقیقت توبه، مرزها و قلمرو آن در این بحث تبیین مى شود. آن گاه در بسیارى از مسایل فقهى و کلامى موضوع احکام مختلفى قرار مى گیرد.
متکلمان، فقیهان، عالمان اخلاق، عارفان و مفسران به خوبى از اهمیت این امر خطیر آگاه بوده و پژوهش هاى سودمندى در تعیین دقیق ماهیت توبه کرده اند. بى گمان توبه واجب، توبه از گناه است از این رو، براى تعمیق بیشتر این بحث به طور فشرده برخى از ابعاد گناه را بررسى مى کنیم.