نخستین
گناهکاری که توبه کرد، حضرت آدم(ع) بود که پس از وسوسه ابلیس و خوردن از
درخت ممنوع و آشکار شدن بدن و عورات، شرمنده شده و خداوند بر او رحم کرد و
زمینه توبه و بازگشت وی را فراهم آورد و حضرت آدم(ع) با دریافت کلماتی
توانست توبه کرده و تحت رحمت رحیمی و غفران الهی قرارگیرد. (بقره 30 تا 37)
این نعمت بزرگ و فضل خاص الهی در تمامی دوره های حضور بشر درجهان، وجود
داشته است. از این رو خداوند در 58 تا 60 سوره مریم، از مسئله توبه و توبه
پذیری در امت های پیشین سخن به میان می آورد و نشان می دهد که آنان نیز
هرگاه گناه و خطایی را مرتکب می شدند، به درگاه الهی توبه می کردند. از
گروه هایی که مشمول توبه شدند و از هلاکت رهایی یافتند، اهل کتاب هستند. در
86 تا 89سوره آل عمران به اهل کتاب اشاره می کند و می فرماید که آنان پیش
از بعثت، به پیامبر(ص) ایمان داشتند ولی پس از بعثت نسبت به او کافر و مرتد
شدند، اما چون جماعتی از آنان توبه کردند و به ایمان بازگشتند، خداوند بر
ایشان رحم کرد و توبه شان را پذیرفت و از عذاب رهایی بخشید.