چرا، چگونه و از چه توبه کنیم؟

توبه یکی از مهم ترین راه های بازگشت انسان به خود و خداست. انسانی که دچار غفلت یا گمراهی است و از خود واقعی دور شده و خود دروغین نفس را جایگزین آن کرده، باید در یک واگرایی به حقیقت خویش بازگردد. بازگشت به خود واقعی، چیزی جز بازگشت به خدا نیست، چرا که انسان، همانند دیگر آفریده های الهی، مظهری از مظاهر الهی است و همواره مظهر و سایه از صاحب آن مظاهر حکایت می کند. از این رو در آموزه های قرآنی، این معنا مورد تاکید است که انسان پیش از این که خود را ببیند خدا را می بیند. توبه واقعی، بازگشتی همه جانبه از سوی بنده است ولی نباید این معنا را از یاد برد که تا صاحب سایه، بازگشتی نداشته باشد، سایه هرگز بازگشتی نخواهد داشت؛ زیرا حرکات و سکنات مظهر و سایه، مبتنی بر حرکات و سکنات صاحب سایه است. لذا در فرهنگ قرآنی، هر توبه و بازگشت بنده ای مسبوق به بازگشت و توبه الهی است.